Het kruisteken als aanzet voor s

Het kruisteken is, naast andere kruissymbolen, bij uitstek een Christelijk teken.

Het wordt door gelovigen met de hand geslagen, in de lucht (veelal door priesters of andere Rooms-Katholieke voorgangers om de gelovigen te zegenen), of op de borst en het voorhoofd. Nog altijd wordt het met de hand geslagen kruisteken door veel (Rooms-Katholieke) gelovigen toegepast, vaak bedoeld als zegenbede. Men zegt of denkt erbij: "In de naam van de Vader, van de Zoon en van de Heilige Geest". Het kruis is het teken van het lijden, het sterven en de opstanding van Christus aan een houten kruis. In de christelijke traditie verkreeg het kruis daarom betekenis als symbool van de verzoening en verlossing van de menselijke zonde en de verlossing en overwinning op de dood.

Het kruisteken maken wij vaak voor en na een gebed. Meestal wordt dat kruisteken even snel en vluchtig in een neerwaartse en zijwaartse beweging neergezet. Maar het kan ook anders, met zorg en aandacht bijvoorbeeld, bewust en in een rustige beweging kan men met de wijs en ringvinger de vier plaatsen op het hoofd en borst aanraken. Het “kruisteken” is immers vaak voorbehouden om als zegenend gebaar te dienen naar een ander toe, en als teken naar jezelf als versterving, verlossing en overwinning op leven en dood.

Het kruisteken kan meer betekenis krijgen door het bewust toe te passen, bijvoorbeeld voorafgaand aan een stilte meditatie.

In de kerkelijke geloofsleer heeft Aartsvader Augustinus bepaald dat er een Heilige Drievuldigheid bestaat, die gevormd wordt: door

Maar veronderstel dat we in ons voorstellingsvermogen eens uitgingen van een 5 éénheid. Het is niet ondenkbeeldig dat je je een voorstelling kan maken dat: God, uit een Vader én een Moeder aspect bestaat, en uit die Vader en Moeder elementen, de Zoon ontstaat. En iedere Dochter komt voort uit een Moeder, samen met de Heilige Geest is er dan sprake van een 5 éénheid die ik graag zou willen toepassen als kruis (symbool) teken voor het begin van een zitmeditatie.

Het kruisteken dat in het midden van de bovenstaande tekening in het vijfvlak getekend staat en door mij is samengesteld, bevat de woorden:

God de Vader, en de Moeder, de Zoon, en de Dochter en de Heilige Geest … Amen.

Het kruisteken is in onze christelijke traditie als kruis gebaar in gebruik of wordt woordelijk uitgesproken. In deze tekening van mij bevat het kruisteken driemaal een “en”. Te beginnen met de eerste aanraking op het hoofd waarbij men zegt of denkt:

De symboliek en de meerwaarde van dit kruisteken vereist dat we dit kruisteken afsluiten met een gebaar naar rechts.

Nu komt de vraag van het waarom van dit alles, en wat heeft het met de meditatie “zitten voor God” van doen ?

Allereerst kan ik mij voorstellen dat een kruisteken met deze vier wezenlijke kenmerken Vader – Moeder - Zoon – Dochter plus de Heilige Geest, een zinvolle en positieve uitwerking kan hebben in de man – vrouw verhoudingen, en die van groepen en samenlevingen van mensen in de wereld van vandaag.

Op de tweede plaats kan ik mij voorstellen dat als wij als groep, bijvoorbeeld in een kring staande vooraf aan de meditatie, dat als wij gezamenlijk dit kruisteken neerzetten, en dit kruisteken met de rechterhand doen en dit gebaar laten eindigen in een gebaar naar rechts op schouderhoogte, dat dit gebaar eindigt bij de persoon die naast ons zit of staat.

Omdat wij in een kring staan wordt het teken, waarin wij individueel de zegen of goedheid van God willen ontvangen, een gezamenlijk gedragen gebaar juist doordat we in een kring staan. Met een gedeelde intentie van samen de stilte ervaren binnen een beschouwende ervaring.

Omdat wij ons in een cirkel bevinden bevordert het kruisteken een sfeer van samen zijn in broeder en zusterschap, het kan de zitmeditatie een extra stimulans geven met een ontspannende en harmoniserende uitwerking.

Om niet in conflict te komen met het beginsel van de Heilige Drie-eenheid, kan het 5 voudige kruisteken ook in twee delen neergezet worden. Dit gaat als volgt:

Met als resultaat dat beide handen in een weids gebaar op schouderhoogte omhoog gehouden worden waarbij de handen die van de diegenen rechts en links van ons staan eventueel elkaar raken. Zo ontstaat er dan een moment van wezenlijke verbondenheid in de groep (cirkel).

Het hoofd is dan het ontvangende en regulerende aspect, de voeten houden de mens staande op aarde, de rechterhand is de gevende en sturende kant van de mens. De linkerhand is ontvangende (vormende) kant van de mens. De beide kruistekens hebben als gevolg … een fase van eenheid in de voorbereiding op de gezamenlijke groepsmeditatie.